HUDUTTA  23 NİSAN

    Digor, kendi adıyla anılan çayın açtığı bir vadi içinde küçük bir ilçedir. Yıl 1979 , Kars’a uzaklığı araçla yazın 1,5 saat ,kışın yol açıksa 2.5 saat kadar sürüyor. Bir de hududa paralel bir yo daha var ancak oldukça bozuk. Subatan’da bulunan hudut taburuna gidiyor. O da yazın araçla 2.5 saat sürüyor. Oradan da Kars’a 30 dakika sürüyor. Kışın ise yol  kapanıyor. Digor vadi içinde olduğundan iklim yumuşak ancak çevresinde kışın iklim çok sert. Zaten karlar geç eriyor ve eridiği zaman da Digor çayı ve Arpaçay Nehrine akan dereler taştığından araçla intikal hemen hemen imkansız.

      Digor ilçesinde hudut bölüğü var ve bu bölüğün beş karakolu bulunmaktadır. En yakın karayolu araçla bir saat en uzak karakolu ise  2,5 saattir. Bölük merkezi ve her karakolda fırın, mutfak işletmekte ve et ihtiyacı karakollarda bulunan canlı koyunlarla sağlanmaktadır. Elektrik olmadığı çin her karakolda iki adet pancar motorun çalıştırdığı jeneratörler bulunmaktadır. Jeneratörler günde dört saat çalıştırılmaktadır. Buzdolabı olmadığı için kesilen hayvanların etleri kavrularak saklanmakta ve kavurma olarak yemeklere katılmaktadır. Digor ilçesinde de jeneratör bulunmaktadır. Henüz elektrik gelmemiştir.Bölük merkezi hariç karakolların su ihtiyacı karakollarda bulunan sakalar tarafından Arpaçay Nehri kenarındaki pınarlardan sağlanmaktadır. Bunun için her karakolda katırlar bulunmaktadır. Ayrıca hem bölük merkezi hem de karakollarda çoban, aşçı, fırıncı bulunmaktadır. Yine karakollarda devriye için ikişer at vardır. Aynı şekilde bölük merkezinde on civarında at, bir o kadar katır, 300 kadar koyun ve 15 civarında da köpek bulunmaktadır.

       Kuru erzak, yakacak kömür yıllık olarak bölük merkezi ve karakollarda depolanmaktadır. Sebze ve meyve ise yazın haftada iki defa kışın ise yolun durumuna göre 15 günde bir (yol kapalıysa bazen ayda bir) tabur merkezine gidilerek alınmakta, aynı gün veya bir gün sonra karakollara dağıtılmaktadır. Bu dağıtım için kışın katırların çektiği kızaklar, baharda dereler taştığı için atlar ve katırlar, yazın ise araçlarla dağıtılmaktadır. Tatlı bölük merkezinde yapılıp dağıtılmaktadır. Bölük merkezinde ruslardan kalan binalar bulunmaktadır. Ayrıca sonradan yapılmış iki odalı altı adet lojman bulunmaktadır.

      Digor ilçesinde 1979 yılındaki 23Nisan kutlamasını anlatmadan önce sizler o yıllardaki hudut bölüğü ve ilçe hakkında çok kısa bir bilgi vermek istedim.Aslında Digor ilçesi, orada yaşayan halk (Digor’un 42 köyü ve köyde yaşayanlar), Arpaçay vadisi, Digor çayı ve etrafının güzelliğini sayfalarca yazsam bitiremem. Şimdi dönüp Digor’da hudut bölük komutanlığı yaptığın 1978-1980 yıllarına bakıyorum da hem Digor ‘da yaşayanlardan hem de hudut bölük komutanlığından çok şey öğrenmişim ve öğrendiklerim beynime kazınmış.

       Hudut Bölüğüne 1978 sonlarında asteğmen olarak Vasiliyava Vasili diye Rum asıllı bir vatandaşımız geldi. Hafif kilolu ve çok cana yakın, Selanik’te ilahiyat eğitimi almış bu asteğmen piyade okulundaki eğitimi müteakip hudut bölüğüne tayini çıkmıştı. 15 günlük bir oryantasyondan sonra Vasili’yi Güven hudut takımına karakoluna görevlendirdim. Çok da iyi karakol komutanlığı yaptı. 3 aylık karakol komutanlığı görevinden sonra onu Bölük merkezine aldım. 

      23 Nisan 1979 da ilçenin meydanında okullar, halk, mülki ve askeri erkanla birlikte 23 Nisan’ı kutlayacağız. 22 Nisan akşamı çok ağır hastalandım, doktorda yok. Sıhhiye astsubayım Tabur merkezindeki doktorun telefonla muayenesi sonucunda gerekli ilaçları verdi. Yollar kapalı. Kars’a ve Tabur merkezine ulaşma imkanı da yoktu.

      Garnizonda benden sonra en kıdemli asker Atğm. Vasili  idi ve törende garnizon komutanı olarak o bulunacaktı. Çok heyecanlıydı. Çok da güzel bir konuşma yazmıştı. Kaymakam ve Belediye Başkanı ile birlikte töreni kabul etmiş ve herkesi heyecanlandıran bir konuşma yapmıştı. Tören bitip bana tekmil vermek üzere lojmana yanıma geldiğinde gözlerinden ne kadar gururlandığı anlaşılıyordu. Hiç unutmadığım ve ölünceye kadar da unutamayacağım bir 23 Nisan geçirmiştim. 23 NİSAN’IN 101 YILI TÜRK MİLLETİNE KUTLU  OLSUN.